TLDR; base fee คือค่า gas พื้นฐาน priority fee คือทิปที่ให้กับ miner ส่วน maximum fee คือวงเงินค่า gas ที่เรายอมจ่าย เลือกปรับ prio และ max ให้เหมาะสมกับการใช้งานเพื่อการทำ transaction (tx) ที่รวดเร็ว และป้องกัน tx ค้างในระบบ
การทำ tx ส่วนใหญ่ต้องมีการจ่ายค่า gas เพื่อให้ miner บันทึกข้อมูลลงบนเครือข่าย โดย Metamask (MM) ลดความยุ่งยากให้เราโดยกำหนดตัวเลือกพื้นฐานให้เลือก 3 ค่าคือ Low , Market และ Aggressive แต่อย่างไรก็ตามถ้าเราเข้าใจองค์ประกอบของค่า gas จะทำให้เราทำ tx ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Gas Fees หรือค่า gas ประกอบด้วย base fee, priority fee และ maximum fee มีหน่วยเป็น gwei เมื่อนำไปใช้งานตามความซับซ้อนของ tx จึงจะออกมาเป็นค่า gas ที่เป็น ETH แต่ในบทความนี้จะพูดถึงแค่ระดับ gwei
base fee คือ ค่า gas พื้นฐาน ที่ปรับเปลี่ยนตามความต้องการใช้งานเครือข่ายในแต่ละช่วงเวลา เมื่อบล็อคปัจจุบันมีความต้องการใช้งานเพิ่มขึ้น บล็อคถัดไปจะทำการปรับ base fee ขึ้น โดยปรับเพิ่มขึ้นได้ไม่เกิน 12.5% ต่อบล็อค ในทางกลับกันถ้ามีความต้องการใช้งานลดลง บล็อคถัดไปจะทำการลด base fee ลง กลไกนี้เป็นกลไกหลักที่ลดความคับคั่งของการใช้งานเครือข่ายไม่ให้เครือข่ายล่มเมื่อมีการใช้งานมากเกินไป
priority fee (prio fee) คือ ทิปที่ให้กับ miner โดยคนที่จ่ายมากกว่าจะถูก miner เลือกไปทำ tx ให้ก่อน โดยเราจะต้องจ่ายเพิ่มไปจาก base fee ทำให้ค่า gas สุทธิที่เราต้องจ่ายคือ base + prio fee เช่น base 40 prio 2.5 gas สุทธิจึงเท่ากับ 42.5 gwei
maximum fee (max fee) คือ วงเงินค่า gas สูงสุดที่เรายอมจ่าย ซึ่งตรงนี้คือเงินที่เราจ่ายออกไปก่อน ถ้าค่า gas สุทธิไม่ถึงวงเงินที่จ่ายไปจะได้คืนส่วนต่างกลับมา ซึ่งจุดนี้ถ้าเรามีเงินไม่พอ MM จะไม่ยอมให้เรากดส่ง tx
ดังนั้น ตัวเลือก Low , Market และ Aggressive ของ MM ก็คือ การตั้ง prio fee และ max fee น้อยกว่าค่าเฉลี่ย ตามค่าเฉลี่ย และมากกว่าค่าเฉลี่ยของเครือข่ายนั่นเอง ซึ่งตัวเลือกสำหรับการทำ tx ทั่วไปคือ Market แต่ในบางกรณีอาจต้องใช้ Low หรือ Aggressive
ซื้อ token ที่เปิดให้ซื้อแบบ FCFS (มาก่อนได้ก่อน)
มินท์ NFT ที่มีจำนวนจำกัด และเปิดให้มิ้นท์แบบ FCFS
ซื้อขายเหรียญที่ราคากำลังปรับขึ้นลงแรง (เพราะถ้าตั้ง slip page สูงเกินอาจโดน front run)
โอนเหรียญมูลค่าน้อยๆ ที่ใช้ Market gas ทำให้เสียค่า gas ไม่คุ้มกับจำนวนเหรียญที่ส่ง
tx ที่ไม่รีบรอได้ 1 - 24 ชั่วโมง เช่นการ approve เหรียญสำหรับการซื้อขายที่จะทำในอนาคต
ช่วงที่การใช้งานเครือข่ายเบาบางแล้วมีแนวโน้มลดลง
กรณีอื่นก็อาจใช้ low gas fee ได้ แต่มีความเสี่ยงที่ tx จะค้าง หรือไม่สำเร็จจนเกิดความเสียหายที่ไม่คุ้มกับค่า gas ที่ประหยัดได้ หรืออาจต้องเสียมากกว่าเดิมเพื่อปลด tx ที่ค้าง
ด้วยค่าที่ MM ตั้งมาให้นั้นปรับลดไปจากค่าเฉลี่ยไม่มากทำให้เราประหยัด gas ได้น้อย หรือเพิ่ม gas ได้ไม่มากเท่าที่ควร เราจึงควรปรับ gas ด้วยตัวเองด้วยโหมด Advanced
โดยเราไม่ต้องคำนวณเองว่าจะใช้ prio กับ max เท่าไหร่ เพราะเรามีตัวช่วยอย่าง blocknative ที่เราสามารถเอาค่าที่เค้าแนะนำมาใช้ได้เลย โดยถ้าจะเพิ่ม gas ก็เลือกบล็อคซ้ายสุด (prio 1.05 max 49) หรือใส่ให้มากกว่า หรือถ้าจะลด gas ก็เลือกบล็อคขวาสุด (prio 0.2 max 48) แต่ไม่แนะนำให้ใส่น้อยกว่านี้ เพราะมีโอกาสค้างได้ถ้าไม่มีช่วงที่ gas drop เลย อย่างช่วง meme coin season ตอนนี้
เรื่องค่า gas อาจจะดูซับซ้อน แต่ถ้าเข้าใจมันแล้วจะทำให้การทำ tx ต่อจากนี้ไป มีประสิทธิภาพ และประหยัดเงินในกระเป๋าเราได้อย่างมาก